Najcenniejsze tom 1

Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie stanowi jedną z największych w kraju instytucji kulturalnych, o bardzo bogatych tradycjach i zbiorach. Mogło powstać tylko dzięki odzyskaniu przez Polskę Niepodległości 11 listopada 1918 roku. Muzeum Wojska Polskiego, bo taką nazwę nosiło w okresie międzywojennym, powołano do życia niecałe dwa lata później, 22 kwietnia 1920 r., kiedy młode państwo polskie nadal musiało walczyć o utrzymanie niezawisłości i o swoje granice. Zgodnie z dekretem Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego miało być i pozostaje do dnia dzisiejszego ,, świątynią sławy oręża polskiego".

Dla uczczenia stulecia odzyskania Niepodległości i zbliżającej się setnej rocznicy powstania naszego muzeum rozpoczynamy publikację serii wydawniczej Najcenniejsze. Zbiory Muzeum Wojska Polskiego. W tomie 1 Sztuka, poprzez prezentację malarstwa, rysunków, rzeźby i medalierstwa, ukazujemy różnorodne i bogate dzieje ojczyste, zarówno wieki chwały, czasy rozbiorów i walk o niepodległość, jak i późniejszych walk o jej utrzymanie. Oczywiście bogate zbiory naszego muzeum obejmują prace nie tylko o tematyce historyczno - militarnej.

Relacje pomiędzy sztuką a wydarzeniami historycznymi zawsze posiadały znaczącą rangę. Pamiętać przy tym należy, że sztuka nierzadko wykorzystuje do swych własnych celów historię, w tym historię wojskowości (wojska, wojen i sztuki wojennej), traktując ją w kategorii plastycznego materiału, podatnego na kształtowanie zgodnie z wymogami preferowanej narracji.

Do XVIII stulecia sposób przedstawiania historii w sztuce, także w wymiarze militarnym, wyznaczany był relacją artysty z patronem-mecenasem. Od tego momentu rozpoczyna się era sztuki zaangażowanej, która sławić miała społeczne i polityczne przemiany. Pojawia się także wówczas sztuka obnażająca wojenne okrucieństwa i przemoc. Nadużyciem byłoby jednak myślenie, że sztuka koncentruje się wyłącznie na historii wojskowej pisanej przez duże H, czyli przygodach i wyczynach sławnych wojowników i wodzów, bitwach armii i pojedynków bohaterów. Sztuka opisuje bowiem również historię codziennego życia zwykłych żołnierzy.

Na kartach naszego wydawnictwa podjęliśmy trud przybliżenia złożonej relacji sztuki i historii spod znaku Marsa, z rozmysłem pokazując, jak sztuka opowiada często ,,na nowo" i reinterpretuje fakty historyczne. Właśnie tak powstało wiele dzieł, które z czasem stały się symbolicznymi ujęciami danego okresu historycznego.

W prezentowanym Państwu tomie zamieściliśmy dzieła kilkudziesięciu twórców z różnych epok, są wśród nich m.in.: Michał Elwiro Andriolli, Stanisław Batowski, Józef Brandt, Alexandre Aimѐe Cardon, Józef Chełmoński, Richard Cosway, Auguste Joseph Desarnod, Xawery Dunikowski, Julian Fałat, Maksymilian Gierymski, Jean- Pierre Norblin de la Gourdaine, Artur Grottger, Vlastimil Hofman, Romeyn de Hooghe, Michał Kamieński, Juliusz, Wojciech i Jerzy Kossakowie, Konstanty Laszczka, Johan Philip Lempke, Jacek Malczewski, Józef Mehoffer, Aleksander Orłowski, Andrzej Pityński, Jan Bogumił Plersch, Jan Rosen, Kazimierz Sichulski, Andreas Stech, Jan Styka, January Suchodolski, Gottfried Willewalde, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Edmund Wittig i Andrzej Wróblewski. To ich oczami, z autorskiej perspektywy spoglądamy dzisiaj na dzieje oręża i losy żołnierza polskiego.